onderzoek naar schimmels door de

Aan welke kant van het dak komt schimmel het meeste voor?

Zwam komt vooral voor op dakvlakken gericht op het zuiden (87,4%). In mindere mate komt de zwam voor op dakvlakken gericht op het westen (46,3%), op het oosten (25,3%) en op het noorden (12%). Temperatuur speelt duidelijk een rol, Hoe warmer een dakvlak hoe meer zwam.

Welk riet is er gebruikt op het dak waar zwam voorkomt?

Chinees riet lijkt aanzienlijk minder vatbaar voor zwam dan de overige gebruikte rietsoorten. Hierbij moet echter opgemerkt worden dat het Chinese riet minder lang gebruikt wordt dan de overige rietsoorten. Nederlands, Roemeens en Oostenrijks riet scoren hoog, ondanks dat deze herkomsten lang een goede naam hebben gehad.

Door veel rietdekkers wordt aangegeven dat het dak waar zwam in voor komt gedekt is door een collega, de herkomst van het riet is dan niet bekend. Conclusie: De zwam komt in alle rietsoorten voor maar het meest in Roemeens en overig Nederlands riet. Om meer te weten te komen zal het gebruikte riet op die daken onderzocht moeten worden.

Betreft het een traditioneel gebonden dak of schroefdak?

Ongeveer 75% geeft aan dat het niet uitmaakt of het een traditioneel gebonden of een schroefdak betreft. De invloed van de onderconstructie op het ontstaan van de zwam lijkt daardoor geen rol van betekenis te spelen.

Wat voor eigenschappen heeft het riet waar zwam in voorkomt?

In kort en fijn riet komt de zwam vaker voor dan in lang en grof riet. Zoals bekend gedijd de zwam bij voldoende vochtigheid en een bepaalde temperatuur. Kort en fijn riet houdt meer vocht vast dan lang en grof riet. Goed geschoond en hard riet scoren ook hoog. Dit kan een aanwijzing zijn dat het riet op het oog kwalitatief goed is maar dat het riet bijvoorbeeld te hoog gemaaid is of dat de inhoudsstoffen (bijvoorbeeld zout) niet in orde zijn. Opmerkelijk: 24% geeft aan dat het gebruikte riet veel blad bevat. In de wetenschap dat de meeste rietdekkers riet met veel blad niet verwerken is deze 24% toch een hoge en bedenkelijke score. Ditzelfde geldt voor zacht riet. Ook opmerkelijk: hard riet zegt kennelijk niet alles over de kwaliteit en weerstand tegen zwam.

Voorlopige conclusie:

Hoe fijner en korter het riet hoe meer risico op zwam. De zwam komt het meeste voor op dakvlakken gericht op het zuiden, gedekt met kort en fijn, overwegend Roemeens en overig Nederlands riet. Zowel traditioneel gebonden als schroefdaken worden getroffen. De daken zijn voornamelijk gedekt in de periode 2000 tot 2010, de periode waarin alles wat voorhanden was gedekt is. De hellingshoek van het dak en de periode van dekken spelen geen rol. Het lijkt alsof het probleem van zwam de laatste jaren erger geworden is. Dit zou te maken kunnen hebben met het veranderende klimaat. Ook zou de aantrekkende markt vanaf 2000 en het feit dat alle aangeboden riet het dak op ging kunnen betekenen dat er te veel gewerkt is met riet (van naar later blijkt) onvoldoende kwaliteit. De kwaliteit van het riet en de eigenschappen (kort, fijn, al dan niet zout, te hoog gesneden) lijken weldegelijk van invloed te zijn.